سوره نساء (آیات 131 الی 140)

 

131) هر چه در آسمان و زمین است همه ملک خدا است، و ما هم به آنان که پیش از شما بر آنها کتاب فرستاده شد و هم به شما سفارش اکید کردیم که پرهیزکار و خداترس باشید و اگر همه کافر شوید خدا که ملک آسمان و زمین او را است (به طاعت شما محتاج نیست) که خدا (به ذات خویش) بی‍نیاز و ستوده صفات است.

132) هر چه در آسمانها است و آنچه در زمین است همه ملک خدا است و تنها خدا به نگهبانیِ خلق کافی است.

133) ای مردم! خدا اگر بخواهد همه‍ی شما را (که ملک دنیا را قدرت خود می‍پندارید) به کلی از دنیا میبرد و قومی دیگر می‍آورد و البتّه خدا بر این کار مقتدر و توانا است.

134) هر که ثواب و نعمت دنیا را طالب است (از خدا بخواهد که) ثواب دنیا و آخرت هر دو نزد خداست و خدا (به دعاء خلق) شنوا و (به احوالشان) بینا است.

135) ای اهل ایمان! نگهدار عدالت باشید و برای خدا (یعنی موافق حکم خدا) گواهی دهید هر چند بر ضرر خود یا پدر و مادر و خویشان شما باشد، برای هر کس شهادن می‍دهید چه فقیر باشد یا غنی (شما نباید در حکم و شهادت طرفداری از هیچکدام کرده و از حق عدول نمائید که) خدا به رعایت حقوق آنها اولی است، پس شما در حکم و شهادت، پیرویِ هوای نفس مکنید تا عدالت نگاه دارید و اگر زبان را در شهادت طوری بگردانید (که سخن بر نفع شما مبهم و مُجمَل شود) و یا از بیان حق خودداری کنید، خدا بر هر چه کنید آگاه است.

136) ای کسانی که (به زبان) ایمان آورده‍اید! (به حقیقت و از دل، هم) ایمان آورید به خدا و رسول او و کتابی که به رسول خود فرستاد (یعنی قرآن) و کتابی که پیش از این فرستاده شده (تورات و انجیل و غیره) و هر که به خدا و فرشتگان و کتابهای آسمانی و رسولان و روز قیامت کافر شود، سخت به گمراه فرو مانده و (از راه نجات و سعادت دور افتاده) است.

137) آنان که نخست ایمان آوردند، سپس کافر شدند، باز ایمان آورده، دگر بار کافر شدند، پس بر کفر خود افزودند، اینان را خدا نخواهد بخشید و به راهی هدایت نخواهد فرمود.

138) منافقان را بشارت ده که بر آنان عذاب دردناک خواهد بود.

139) آن گروه که کافران را دوست گرفتند و مؤمنان را ترک گفتند، آیا نزد کافران عزّت می‍طلبند؟ (خطا می‍روند که) عزّت، همه نزد خدا است.

140) آیا در کتاب الهی این حکم بر شما (منافقان) فرستاده شد که چون آیات خدا را شنیدید بدان کافر شوید و استهزاء کنید؟ پس (شما مؤمنان) با این گروه (منافق) مجالست مکنید تا (از سخن استهزاء قرآن) در حدیثی دیگر داخل شوند که (اگر هنگامی که قرآن و مسلمانی را استهزاء کنند با آنها همنشین شوید) آنگاه شما هم به حقیقت مانند آن منافقان هستید، و خدا منافقان را با کافران در جهنم، جمع خواهد کرد.

سوره نساء (آیات 121 الی 130)

121) ایشان را (یعنی شیطان و پیروانش را) منزلگاه جهنّم است و از آن مفرّ و گریزگاهی نخواهند یافت.

122) آنان را که به خدا گرویدند و کارها به صلاح (خود و خلق) کردند، بزودی آنها را به بهشتی درآوریم که زیر درختانش نهرها جاری است تا منزلگاه ابدیِ آنها باشد، وعده‍ی خدا البته حق است و کیست که در گفتار راستگوتر از خدا است؟

123) کار به آمال و آرزوی شما و آرزوی یهود و نصاری درست نشود، هر آنکه کارِ بد کند (هرکس باشد) کیفر آن را خواهد دید و به جز خدا احدی را یار و یاورِ خود نتواند یافت.

124) و هر که از زن و مرد کاری شایسته کند، با ایمان به خدا، آن کس به بهشت (پُر نعمت جاوید) درآید و به قدر نقیری (پرده‍ی هسته‍ی خرمائی) به وی ستم نکنند.

125) (در عالم) کدام دین بهتر از آن است که مردم خود را تسلیم حکم خدا نموده و سر زیر بار فرمان حق آورند و هم نیکوکار باشند و پیروی از آئین ابراهیم حنیف کنند، آن ابراهیمی که خدا او را به مقام خاصّ دوستیِ خود برگزیده.

126) هرچه در آسمان و زمین است مُلک خداست و او به همه چیز (و کلیه‍ی امور عالم بی‍نهایت) احاطه و آگاهی دارد.

127) (ای پیغمبر!) درباره‍ی زنان از تو فتوی خواهند، بگو: خدا و آنچه از آیات کتاب خدا برای شما تلاوت شود هم در حقّ زنان و دختران یتیمشان که مَهر و حقوق لازمه‍ی آنها را ادا نکرده مایل به نکاح آنان هستید، و هم در حق فرزندان ناتوان فتوی خواهد داد و دستور می‍دهد که درباره‍ی یتیمان عدالت پیشه گیرید و در نیکی کوشید که هر کار نیک به جای آرید خدا بر آن آگاه است (و اجر و پاداش می‍دهد).

128) و اگر زنی بیم آن داشت که شوهرش با وی مخالفت و بد سلوکی کند یا از او دوری گزیند، باکی نیست که هر دو تن به راه صلح و سازش باز آیند که صلح به هر حال بهتر (از نزاع و کشمکش) است و نفوس را بخل و حرص فراگرفته که به آزار هم می‍کوشند و اگر درباره‍ی یکدیگر نیکوئی کرده و پرهیزگار باشید (به اجر نیکی خود برسید) که خدا به هر چه کنید آگاه است.

129) شما هرگز نتوانید میان زن به عدالت رفتار کنید و هر چند راغب و حریص بر عدل و درستی باشید (زیرا حبّ قلبی به یک زن دون دیگری بر اثر حُسن و جوانی و غیر آن خارج از اختیار شما است) پس به تمامِ میلِ خود یکی ره بهره‍مند و آن دیگری را محروم نکنید تا او معلّق و بلاتکلیف ماند و اگر سازش کنید و پرهیزکار باشید همانا خدا بخشنده و مهربان است.

130) و اگر از یکدیگر (به طلاق) جدا شوند، باز خدا هر یک را از دیگری به رحمت واسع خود بی‍نیاز خواهد کرد که خدا را بر خلق، رحمتِ بی‍منتها است و به حق و حقیقتِ هر چیز دانا است.

سوره نساء (آیات 111 الی 120)

 

111) هر که گناهی کند، به خود زیان رسانیده و خدا دانا (به اعمال خلق) و کارش (در جزای اعمال) از روی حکمت است.

112) و هرکس خطا یا گناهی از او سر زند و تهمت به دیگری بندد مرتکب بهتان و گناه بزرگ آشکاری شده است.

113) و اگر فضل و رحمت خدا شامل حال تو نمی بود گروهی از آنان (یعنی دشمنان اسلام) همت بر آن گماشته بودند که تو را از راه صواب دور سازند (ولی به لطف خدا) آنها خود را از راه حق و صواب دور ساخته و به تو هیچ زیانی نتوانند رسانید و خدا به تو این کتاب الهی (قرآن مجید) و مقام حکمت و نبوّت را عطا کرد و آنچه را که نمی دانستی تو را بیاموخت که خدا را با تو لطف عظیم و عنایت بی اندازه است.

114) هیچ فایده و خیری در سخنان سرّی آنها نیست مگر آنکه کسی طبق مصلحت در صدقه دادن و نیکوئی کردن و اصلاح میان مردم سخن سرّی گوید و هر که بر این کار در طلب رضای خدا چنین کند بزودی خدا به او اجر عظیم کرامت فرماید.

115) و هر کس، پس از روشن بودن راه حق بر او، با رسول خدا به مخالفت برخیزد و راهی غیر طریق اهل ایمان پیش گیرد، وی را به همان طریق باطل و راه ظلالت که برگزیده واگذاریم و عاقبت، او را به جهنم درافکنیم که آن مکان بر او بسیار بد منزلگاهی است.

116) خدا هر که را به او شرک آرد نخواهد بخشید و مادونِ شرک (گناهان دیگر را) هر که را مشیّنش تعلّق گیرد می بخشد و هر که به خدا شرک آرد سخت گمراه شده و (از راه نجات و سعادت) دور افتاده است.

117) (مشرکان) غیرِ خدای عالم هر چه را خدا بخوانند یا جمادی است (مانند بُتهای لات، مَنات، عزّی) یا شیطان سرکش (و فریبنده) است.

118) خدا آن شیطان مردود را از درگاه رحمت خود دور کرده (زیرا او به مجادله با خدا برخاست) و گفت که: من از بندگان تو قسمتی را زیر بار طاعت خود خواهم کشید.

119) و سخت گمراه کنم و به آرزوهای باطل دور و دراز درافکنم (که از راه خدا بازمانند و از هر خیر و سعادت محروم شوند) و به آنها دستور دهم تا گوش حیوانات ببُرند (تا علامت باشد که این حیوان نصیب بُتها است) و امر کنم تا خلقت خدا را تغییر دهند (کتاب و احکام خدا را به دلخواه خود تأویل و تبدیل کنند) و هرکس شیطان را دوست دارد، نه خدا را، سخت زیان کرده زیانی که (بر هر عاقلی کاملأ) آشکار است.

120) شیطان (برای گمراه کردن انسان) وعده ی بسیار دهد و (مردم را به اوهام و خیالاتی) آرزومند و امیدوار کند ولی وعده و نوید شیطان چیزی به جز غرور و فریب خلق نیست.

سوره نساء (آیات 101 الی 110)

 

101) و هنگامی که در سفر باشید باکی برای شما نیست که نماز را کوتاه به جای آرید (چهار رکعت را دو رکعت کنید) هرگاه بیم آن دارید که کافران شما را به رنج و هلاکت اندازند (و ای مؤمنان از کافران هیچگاه غافل ننشینید) که دشمنی کفّار نسبت به شما (مسلمین) کاملأ آشکار است.

102) و هرگاه (ای رسول گرامی، در سفرهای جهاد) شخص تو (یا فرمانداران از طرف تو) در میا سپاه اسلام باشی و نماز بر آن بپای داری، باید سپاهی با تو مسلّح به نماز ایستند، و چون سجده ی نماز به جای آورند این سپاه برای حفاظت رفته، و گروهی که نماز نخوانده اند به نماز آیند، و البتّه با لباس جنگ و با اسلحه، زیرا کافران آرزو و انتظار آن دارند که شما از اسلحه و اسباب خود غفلت کنید و ناگهان یکباره به شما حمله ور شوند، و چنانکه بارانی یا مرضی شما را از برگرفتن سلاح به رنج اندازد باکی نیست اسلحه را فرو گذارید ولی البتّه از دشمن در حذر باشید (لیکن به وعده ی خدا بر فتح خود مطمئن باشید) که خدا برای کافران عذابی سخت خوار کننده مهیّا ساخته.

103) پس آنگاه که از نماز فراغت یافتید (خصوص در حال جنگ که از نماز کامل بازماندید) باز در همه ی احوال ایستاده، نشسته و بر پهلو (و هر حال که بتوانید) خدا را یاد کنید، سپس که (از آسیب دشمن) ایمن شدید، در این حال نماز (کامل) به جای آورید که نماز برای اهل ایمان حکمی معیّن و واجب و لازم است.

104) و نباید (از تعقیب کردن) در کار دشمنان سستی و کاهلی کنید که اگر شما از آنان به رنج و زحمت می افتید، آنها نیز از دست شما رنج میکشند با اسن فرق که شما به لطف خدا (و بهشت ابد) امیدوارید و آنها (چون بی ایمانند به خدا و اجر قیامت) امیدی ندارند و خدا دانا و حکیم (و کریم) است (و امیدواران را محروم نمی سازد).

105) (ای پیغمبر!) ما بسوی تو قرآن را به حق فرستادیم تا به آنچه خدا به وحی خود بر تو پدید آرد میان مردم حکم کنی و نباید بر نفع خیانتکاران با مؤمنان (و بی تقصیران) به خصومت برخیزی. (در سبب نزول آیه اقوالی است: یکی آنکه طهمة بن ابیرق زرهی از قتاده ی نعمان دزدید و به مرد یهودی سپرد، سرقت او کشف شد، طعمه به آن یهودی نسبت داد و با قومش نزد رسول شکایت کرد که قتاده دزدیِ یهودی را به من بسته، رسول خواست با قتاده و یهودی خصومت کند، آیه نازل شد).

106) و از خدا آمرزش طلب که خداوند البتّه آمرزنده و مهربان است.

107) و هرگز برای خاطر مردمی که با نفوس خود خیانت میکنند (با اهل ایمان و مردم بی تقصیر) جدال مکن که همانا خدا آن را که خیانتکار و بد عمل است، دوست نمی دارد.

108) مردم خیانتکار در کار خیانت از خلق شرم میکنند و از خدا شرم نمیکنند و شبانگاه که سخنانی نادرست و ناپسند (برای اتّهام خلق) در دل می اندیشند خدا در آن حال هم با آنها است و خدا به هرچه کنند آگاه است.

109) به فرض که شما خود از طرف آنها برای زندگانی دنیا دفاع توانید کرد، کدام کس طرفداری آنها را روز قیامت خواهد نمود؟ (و که آنها را از عقاب خدا نجات تواند داد؟) و یا چه کس به کفالت و وکالت آنها تواند برخاست؟

110) هر که عمل زشتی از او سر زند یا به خویشتن ظلم کند سپس از خدا طلب آمرزش و عفو کند، خدا را بخشنده و مهربان خواهد یافت.

سوره نساء (آیات 91 الی 100)

  

91) گروهی دیگر را خواهید یافت که میخواهند از شما (به اظهار اسلام) و از قوم خود (به اظهار کفر) ایمنی یابند و هرگاه که راه فتنه گری و شرک بر آنها باز شود، به کفر حود بازگردند، پس اگر (از فتنه انگیزی و نفاق با شما) کناره نگرفتند و تسلیم شما نشدند و از آزار شما دست نکشیدند، در این صورت آنها را هر جا یافتید گرفته و به قتل رسانید، ما شما را بر جان و مال این گروه تسلّطی کامل بخشیدیم.

92) هیچ مؤمنی را نرسد که مؤمنی را به قتل رساند مگر آنکه به اشتباه و خطا مرتکب آن شود و در صورتی که به خطا هم مؤمنی را مقتول ساخت به کفاره این خطا بنده ی مؤمنی آزاد کند و خونبهای آن به صاحب خون تسلیم نماید مگر آنکه دیه را ورثه به قاتل ببخشند، و اگر این مقتول با آنکه مؤمن است از قومی است که با شما دشمن و محاربند در این صورت قاتل (دیه ندهد) لیکن بر اوست که بنده ی مؤمنی را آزاد کند، و اگر مقتول بر قومی است که میان شما و آن قوم عهد و پیمان برقرار بوده پس خونبها را به صاحب خون پرداخته و بنده ی مؤمنی به کفاره نیز آزاد کنید و اگر بنده ای نیابید بایستی دو ماه متوالی روزه دارید، این توبه ای است که از طرف خدا پذیرفته است و خدا (به اعمال خلق و جزاء آن) آگاه و بصیر و به همه ی امور عالم وجود دانا و حکیم است.

93) و هرکس مؤمنی را به عمد بکشد، مجازات او آتش جهنم است که در آن جاوید معذّب خواهد بود، خدا بر او خشم و لعن کند و عذابی بسیار شدید مهیا سازد.

94) ای اهل ایمان! چون در راه دین خدا بیرون روید (در کار دشمن و دوست) تحقیق و جستجو کنید و به آن کس که اظهار اسلام کند و به شما سر تسلیم فرود آورد نسبتِ کفر مدهید تا (به بهانه ای) مال و جانش را بر خود حلال کنید و از متاع ناچیز دنیا چیزی غنیمت برید که غمایم بی شمار نزد خدا است. اسلام شما هم اوّلِ امر همچنین اظهار و تسلیمی بیش نبود تا وقتی که خدا بر شما (به نور ایمان) منّت گذاشت (تا از ظاهر اسلام به حقیقت ایمان رسیدید) پس اکنون باید تحقیق کنید (و به هوس و طمع در جان و مال مردم کسی را به کفر نسبت مدهید) که خدا به هرچه کنید از باطن شما کاملأ آگاه است.

95) هرگز مؤمنانی که به هیچ عذری (مانند نابینائی، مرض، فقر و غیره) از کار جهاد بازنشینند، با آنان که به کال و جان کوشش کنند (در مراتب ایمان) یکسان نخواهند بود، خدا مجاهدان فداکار را به مال و جان را بر بازنشستگان، بلندی و برتری بخشیده و همه ی اهل ایمان را وعده ی نیکوتر (که دخول بهشت است) فرموده و مجاهدان را بر بازنشستگان به اجر و ثوابی بزرگ برتری داده است.

96) این درجات بخشایش و رحمت اوست و خدا (درباره ی خلق) آمرزنده و مهربان است.

97) آنان که هنگام (مرگ و) قبض روح، ظالم و ستمگر بمیرند، فرشتگان از آنها بازپرسند که در چه کار بودید؟ (و چرا به ایمان و اعمال نیک برای آخرت نپرداختید؟) پاسخ دهند که: ما در روی زمین مردمی ضعیف و ناتوان (و اسیر ظلم حکّام جاهل و کافر) بودیم، فرشتگان گویند: آیا زمین خدا پهناور نبود که در آن سفر کنید (و از محیط جهل و کفر به سرزمین علم و ایمان شتابید؟ از آنها عذر نپذیرند و) مأوای ایشان جهنم است و بازگشت آنها به جایگاه بسیار بدی است (که محلّ قهر و عذاب خدا است).

98) مگر آن گروه از مردان و زنان و کودکان که به راستی ناتوان بودند (به حقیقت فقیر و یا عاجز یا مریض و غیره بودند) که گریز و چاره ای بر ایشان میسّر نبود و راهی به نجات خود (از آن دارِ کفر) نمی یافتند.

99) آنها امیدوار به عفو و بخشش خدا باشند، خدا گناهشان را می بخشد که خدا بخشنده و آمرزنده ی بندگان است.

100) و هرکس در راه خدا از وطن خویش هجرت کند، در زمین (پهناور خدا) برای آسایش و گشایش امورش جایگاه بسیار خواهد یافت؛ و هرگاه کسی را از خانه خویش (و شهر خود) برای هجرت به سوی خدا و رسول (و حفظ مقام ایمان) بیرون آید و در سفر، مرگ، وی را فرا رسد اجر و ثواب چنین کسی بر خدا است (یعنی به یقین خدا در دو عالم بر او رحمت و تفضّل خواهد فرمود) و خدا پیوسته (بر خلق) آمرزنده و مهربان است.