سوره مائده (آیات 31 الی 40)

 

31) آنگاه خدا کلاغی را برانگیخت که زمین را به چنگال٫ گود نماید تا به او بنماید که چگونه بدن مرده ی برادر را زیر خاک پنهان سازد٫ (قابیل با خود) گفت: ای وای بر من٫ آیا من از آن عاجزترم که مانند این کلاغ باشم تا جسد برادر را زیر خاک پنهان کنم؟ (پس برادر را به خاک سپرد) و از این کار سخت پشیمان گردید.

32) بدین سبب بر بنی اسرائیل چنین حکم نمودیم که هر که نفسی را بدون حق یا بی آنکه فساد و فتنه ای در روی زمین کند٫ به قتل رساند٫ مثلِ آن باشد که همه ی مردم را کشته و هر که نفسی را حیات بخشد (از مرگ نجات دهد) مثل آن است که همه ی مردم را حیات بخشیده (که یکتن منشأ حیات خلقی تواند شد) و هر آینه رسولان ما بسوی خلق با ادلّه و معجزات آمدند٫ سپس بسیاری از مردم بعد از فرستادن رسول باز روی زمین بنای اِفساد و سرکشی را گذاشتند.

33) همانا کیفر آنان که با خدا و رسول او به جنگ برخیزند و فساد کوشند٫ در زمین٫ جز این نباشد که آنها را به قتل رسانند یا به دار کشند و یا دست و پایشان به خلاف ببُرند (یعنی دست راست را با پای چپ و یا به عکس) یا با نفی و تبعید از سرزمین صالحان دور کنند؛ این ذلّت و خواری٫ عذابِ دنیویِ آنها است و امّا در آخرت باز (در دوزخ) به عذابی بزرگ معذّب خواهند بود.

34) مگر آنان که پیش از آنکه بر آنها دست یابید٫ توبه کنند٫ پس بدانید که خدا (بر گنهکاران) بخشنده و مهربان است (و تائبان را هرگز عذاب نخواهد داد).

35) ای اهل ایمان! از خدا بترسید و (بوسیله ی ایمان و پیروی اولیاء حق) به خدا توسّل جوئید و در راه او جهاد کنید٫ باشد که رستگار شوید.

36) آنان که کافر شدند٫ اگر دو برابر آنچه در روی زمین است فدا آرند تا به آن خود را از عذاب روز قیامت باز رهانند٫ هرگز از آنها قبول نشود و آنان را (به دوزخ) عذاب دردناک خواهد رسید.

37) و آنها دائم آرزوی آن کنند که (ای کاش) از آتش دوزخ بیرون شوند و هرگز به در نخواهند شد که عذاب آنان دائم و پایدار است.

38) دست مردِ دزد و زنِ دزد را به کیفر عملشان ببُرید٫ این عقوبتی است که خدا بر آنان مقرّر داشته و خدا (بر هر کار) مقتدر و (به مصالح خلق) دانا است.

39) پس هر که بعد از ستمی که کرده توبه نمود و کار خود را اصلاح کرد٫ از آن پس خدا او را خواهد بخشید که خدا بخشنده و مهربان است.

40) آیا ندانستی که مُلک آسمان و زمین خدا را است٫ هر که را خواهد عذاب کند و درگذرد از هر که خواهد و او بر هر چیز توانا است؟

سوره مائده (آیات 21 الی 30)

  

21) پس ای قوم! به سرزمین مقدّسی که خدا سرنوشت شما گردانید٫ داخل گردید و پشت به حکم خدا مکنید که زیانکار میشوید.

22) قوم موسی گفتند: در آن سرزمین مقدّس گروهی مقتدر و قاهر و ستمکار هستند و هرگز تا آنها از آنجا بیرون نشوند ما داخل نخواهیم شد٫ هرگاه آنان بیرون شدند ما داخل میشویم.

23) دو نفر مرد خدا ترس (یوشع و کالب) که مورد عنایت و لطف خدا بودند گفتند: شما بر آنها از این در (که خدا فرمود) درآئید٫ چون درآمدید٫ آنگاه محقّقأ بر آنها غالب خواهید شد٫ (و نترسید) و بر خدا توکل کنید اگر بدو گرویده اید.

24) باز قوم گفتند: ای موسی! هرگز ما در آنجا مادامی که آنها باشند ابدأ در نیائیم٫ پس تو برو به اتفاق پروردگارت با آنها قتال کنید ما اینجا خواهیم نشست (تا پس از فتح شما در آنجا داخل شویم).

25) (موسی) گفت: خدایا! من جز بر خود و برادر خود مالک و فرمانروا نیستم٫ تو میان ما و این قوم فاسق (که فرمان خدا نمی برند) جدائی انداز.

26) (خدا) گفت: چون مخالفت امر کردند شهر را بر آنان حرام کرده و چهل سال بایستی در بیابان حیران و سرگردان باشند٫ پس تو بر این گروه فاسق متأسف مباش.

27) و بخوان بر آنها به حقیقت و راستی حکایت دو پسر آدم (قابیل و هابیل) را که تقرّب به قربانی جستند٫ از یکی پذیرفته شد و از آن دیگری پذیرفته نشد٫ (قابیل به برادرش هابیل که قربانیش قبول شد) گفت: من تو را البتّه خواهم کشت٫ (هابیل) گفت: (مرا گناهی نیست) که خدا قربانی متّقیان را خواهد پذیرفت.

28) اگر تو به کشتن من دست بیاوری٫ من هرگز به کشتن تو دست دراز نخواهم کرد که من از خدای جهانیان میترسم.

29) من خواهم که گناه (کشتن) من و گناه (مخالفت) تو٫ هر دو٫ به تو بازگردد تا تو اهل آتش جهنّم شوی که آن آتش٫ جزای ستمکاران است.

30) آنگاه (پس از این گفتگو) هوای نفس٫ او را بر کشتن برادرش ترغیب نمود تا او را به قتل رساند و بدین سبب از زیانکاران (دو عالم) گردید.

سوره مائده (آیات 11 الی 20)

 

11) ای اهل ایمان! یاد آرید نعمت خدا را بر خود آنگاه که همّت گماشتند گروهی که بر شما دست یابند و خدا دست ستم آنها را از شما کوتاه نمود، پس از خدا بترسید (نه از خلق) و باید اهل ایمان (نظر به خلق نداشته و) تنها بر خدا توکّل کنند.

12) و همانا خدا از بنی اسرائیل عهد گرفت و دوازده بزرگ میان آنها برانگیختیم (که پیشوای هر سِبطی باشند) و خدا بنی اسرائیل را گفت: من (در هر حال) با شمایم هرگاه نماز بپا دارید و زکوة بدهید و به فرستادگان من ایمان آورید و از آنها اِعزاز و یاری کنید و خدا را قرض نیکو دهید (یعنی به بندگان خدا بی منّت قرض بدون ربا دهید) در این صورت گناهان شما بیامرزم و شما را در بهشتی داخل گردانم که زیر درختانش نهرها جاری است. پس هرکس از شما پس از عهد خدا (یعنی آمدن کتاب و رسولان و حجّتهای آسمانی) کافر شد، سخت از راه راست (و طریق سعادت) دور افتاده است.

13) پس چون (بنی اسرائیل) پیمان شکستند، آنان را لعنت کردیم و دلهایشان را سخت گردانیدیم (که موعظه در آنها اثر نکرد)، کلمات خدا را از جای خود تغییر می دادند و از بهره ی آن کلمات که به آنها پند داده شد (در تورات) نصیب بزرگی را از دست دادند و (تو ای رسول ما) دایم بر خیانتکاری و نادرستیِ آن قوم مطلّع میشوی جز قلیلی از آنها (مانند عبدااله بن سلام) که مردمی با ایمان و نکوکارند، پس تو از آنها درگذز و از کار بدشان عفو کن که همانا خدا نیکوکاران را دوست میدارد.

14) برخی از آنان که گفتند: ما به کیشِ عیسی هستیم (یعنی نصاری) از آنها عهد گرفتیم (که پیرو کتاب و رسول خدا باشند) آنان نیز از آنچه (در انجیل) پند داده شدند، نصیب بزرگی را از دست دادند (و با حق مخالفت کردند) ما هم به کیفر عملشان آتش جنگ و دشمنی را تا قیامت میان آنها برافروختیم و بزودی خدا آنها را بر عاقبت بدِ آنچه میکنند آگاه خواهد ساخت (این آیه از اخبار غیب است).

15) ای اهل کتاب! رسول ما آمد تا حقایق و احکام بسیاری از آنچه از کتاب آسمانی (تورات و انجیل) را پنهان میدارید برای شما بیان کند و از سر بسیاری (از خطاهای شما) درگذرد، همانا از جانب خدا برای هدایت شما نوری عظیم (و رسولی بزرگ) و کتابی (چون قرآن) به حقّانیّت، آشکار آمد.

16) خدا بدان کتاب هرکس را که از پی رضا و خشنودی او راه سلامت پوید، هدایت کند و او را از تاریکیِ جهل و گناه بیرون آرد و به عالم نور داخل گرداند و به راه راست (سعادت) وی را رهبری کند.

17) همانا آنان که گفتند: خدا محقّقأ همان مسیح بن مریم است، کافر شدند؛ بگو (ای پیغمبر): کدام قدرت میتواند کسی را از قهر و قدرت خدا نگهدارد اگر خدا بخواهد عیسی بن مریم و مادرش و هر که در روی زمین است همه را هلاک گرداند؟ (پس بدانید که هرچه قابل فنا است خدا نیست) که آسمانها و زمین و هرچه بین آنها است، هرچه را بخواهد خلق میکند و او بر (ایجاد و اِهلاکِ) همه چیز توانا است.

18) یهود و نصاری گفتند: ما پسران خدا و دوستان اوئیم، بگو (ای پیغمبر): اگر چنین است پس او چرا شما را به گناهانتان عذاب میکند؟ (پس این دعوی دوستی دروغ است) بلکه شما از آنچه خدا خلق کرده بشری بیش نیستید (که او از خلق خود) هر که را بخواهد می بخشد و هر که را بخواهد عذاب میکند که آسمانها و زمین و هرچه بین آنها است همه ملک خدا است و بازگشت همه در قیامت بسوی اوست.

19) ای اهل کتاب! رسول ما آمد تا برای شما حقایق دین را بیان کند در روزگاری که پیغمبری نبود تا نگوئید: به ما رسولی که بشارت و بیم (به ثواب و عقاب) دهد، نیامد (که ما هدایت یابیم)، پس از آن رسولِ بشارت و بیم آور به سوی شما آمد و خدا بر هر چیز (از فرستادن رُسُل و کتاب و غیره) توانا خواهد بود.

20) یاد کن آن هنگام را که موسی به قوم خود گفت: ای قوم! نعمت خدا را به خاطر آرید آنگاه که در میان شما پیغمبران فرستاد و شما را پادشاهی داد و به شما آنچه را که به هیچ یک از اهل عالم نداد، عطا کرد.

 

سوره مائده (آیات 1 الی 10)

 

1) ای اهل ایمان! (هر عهد که با خدا و خلق بستید) البته به عهد و پیمان خود وفا کنید (و بدانید که) بهائم بسته زبان (یعنی حیوانات علفخوار) برای شما حلال گردید جز آنچه بعدأ برایتان تلاوت خواهد شد و جز آن صیدی که بر شما در حال اِحرام، حلال نیست، همانا خدا به هرچه خواهد (و صلاح داند) حکم کند.

2) ای اهل ایمان! حرمت شعائر خدا (مناسک حج) و ماه حرام را نگاه دارید و متعرّض هَدْی و قلائد (یعنی قربانیهای حاجیان چه علامت قربانی به گردن آن باشد یا نباشد) نشوید و نیز تعرّض زوّار خانه محترم کعبه را که در طلب فضل خدا و خشنودی او آمده اند، حلال نشمارید، و چون از اِحرام بیرون شدید، صید کنید، و عداوت گروهی که از مسجدالحرام منعتان کردند، شما را بر ظلم و بی عدالتی وادار نکند و با یکدیگر در نیکوکاری و تقوی کمک کنید، نه بر گناه و ستمکاری، و از خدا بترسید که عقاب خدا بسیار سخت است.

3) برای شما (مؤمنان) گوشت مُردار؛ و خون؛ و خوک؛ و آن ذبیحه ای را که به نام غیر خدا کشتند، همه حرام شد؛ و نیز حرام است هر حیوانی که به خفه کردن؛ یا به چوب زدن؛ یا از بلندی افکندن؛ یا به شاخ زدن به هم، بمیرند؛ و نیز نیم خورده ی درندگان جز آن را که قبلأ تذکیه کرده باشید و آن را که برای بُتان میکشید و آن را که به تیرها قسمت میکنید {رسمی بود در جاهلیت که چون در امری مردّد می شدند به تیری می نوشتند (خدا امر کرد) و به تیری دیگر می نوشتند (خدا نهی کرد) آنگاه تیرها را در هم ریخته و یکی به قرعه بیرون آورده و مطابق آن رفتار میکردند} که این کار فسق است، امروز کافران از اینکه به دین شما دستبرد زنند و اختلالی رسانند، طمع بریدند، پس شما از آنان بیمناک نباشید و از من بترسید. امروز (به عقیده ی امامیّه و برخی اهل سنّت روز غدیر خمّ و خلافت علی«علیه السلام» مراد است) دینِ شما را به حدّ کمال رسانیدم و بر شما نعمتم را تمام کردم و بهترین آئین را که اسلام است برایتان برگزیدم (و تکلیف را آسان گرفتم) پس هرگاه کسی در ایّام مجاعت و سختی از روی اضطرار نه به قصد گناه، چیزی از آنچه حرام شده، مرتکب شود حق بر او سخت نگیرد که خدا (بر خلق) بسیار بخشنده و مهربان است.

4) (ای پیغمبر!) از تو سوال خواهند کرد که بر آنها چه چیز حلال گردیده؟ بگو: برای شما هرچه پاکیزه است حلال شده و صیدی که به سگان شکاری آموخته اید که به آنها آنچه خدا به شما یاد داده می آموزید، پس، از صیدی که برای شما نگاهدارند، بخورید و نام خدا را بر آن صید یاد کنید (هنگام صید، بسم الله بگوئید) و از خدا بترسید که خدا زود به حساب (نیک و بد اعمال خلق) میرسد.

5) امروز هرچه پاکیزه است شما را حلال شد و طعام اهل کتاب برای شما و طعام شما برای آنها حلال است و نیز حلال شد نکاح زنان پارسای مؤمنه و زنان پارسای اهل کتاب در صورتی که شما اجرت و مَهر آنان را بدهید و آنها هم زناکار نباشند و رفیق و دوست نگیرند. و هرکس به دین اسلام کافر شد عمل خود را تباه کرده و در عالم آخرت از زیانکاران خواهد بود.

6) ای اهل ایمان! چون خواهید برای نماز برخیزید صورت و دستها را تا مِرفَق (آرنج) بشوئید و سر و پاها را تا برآمدگیِ پا مسح کنید،‌و اگر جُنُب هستید پاکیزه شوید (غسل کنید) و اگر بیمار یا مسافر باشید و یا یکی از شما را قضاء حاجتی دست داده و یا با زنان مباشرت کرده اید و آب نیابید (یا از استعمال آب ضرر ببینید) در این صورت به خاک پاک و پاکیزه تیمّم کنید، به آن خاک، صورت و دستها را مسح کنید، خدا (در دین) هیچ گونه سختی برای شما قرار نخواهد داد و لیکن میخواهد که تا جسم و جان شما را پاکیزه گرداند و نعمت را بر شما تمام کند، باشد که شکر او بجای آرید.

7) و یاد کنید نعمت خدا را که به شما ارزانی داشت و عهد او را که با شما استوار کرد (که اطاعت امر او کنید) آنگاه که گفتید: امر تو را شنیدیم و طاعت تو پیش گرفتیم، پس از خدا بترسید (و به عهد خدا وفا کنید) که خدا به نیّات قلبی و اندیشه های درونی شما آگاه است.

8) ای اهل ایمان! در راه خدا پایدار و استوار بوده و (بر سایر ملل عالم) شما گواهِ عدالت و راستی و درستی باشید، و البتّه شما را نباید عداوت گروهی بر آن بدارد که از طریق عدل بیرون روید؛ عدالت کنید که عدل به تقوی نزدیکتر از هر عمل است (زیرا عدالت پایه و اساس هر نیکی و پرهیزکاری است) و از خدا بترسید که خدا البتّه به هرچه میکنید، آگاه است.

9) خدا به آنان که ایمان آورده و کار نیکو کردند وعده ی آمرزش و اجر عظیم فرموده است.

10) آنان که کافر شدند و آیات خدا را تکذیب کردند آنها اهل جهنّم خواهند بود.

 

سوره نساء (آیات 161 الی 176)

 

161) و هم بدین جهت که ربا می گرفتند در صورتی که از ربا خوردن نهی شده بودند و هم از آن رو که اموال مردم را به باطل (مانند رشوه و خیانت و سرقت) میخورند به کیفر رسند و ما برای کافرانِ آنها عذابی دردناک مهیا ساخته ایم.

162) لیکن کسانی از آنان که (مانند عبدالله بن سلام و بُحَیراء راهب) در علم، قدمی ثابت (و نظری عمیق) دارند و با ایمان هستند و به آنچه بر تو و بر پیغمبران پیش از تو نازل شده می گروند، و آنان که نماز بپا می دارند و زکوة میدهند و به خدا و روز قیامت ایمان می آورند، بزودی خدا آنان را اجر و ثواب عظیم عطا خواهد کرد.

163) چنانکه ما به نوح و پیغمبران بعد از او و همچنین به ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط (فرزندان یعقوب که دوازده سِبط بودند) و عیسی و ایوب و یونس و هارون و سلیمان وحی نمودیم، بر تو نیز وحی فرستادیم و به داود هم زبور را عطا کردیم.

164) و رسولانی که هم شرح حال آنان را از پیش بر شما حکایت کردیم و آنها که حکایت ننمودیم (به همه، خدا وحی فرستاد) و خدا با موسی بطور آشکار و روشن سخن گفت (پس وحی تو امر بی سابقه ای نیست که قریش یا اهل کتاب یا هیچ امتی انکار تواند کرد.)

165) و رسولان را فرستاد که (نیکان را به رحمت ابدی خدا) بشارت دهند و (بَدان را از قهر و عذاب حق) بترسانند تا آنکه پس از فرستادن این همه رسولان، مردم را بر خدا حجتی نباشد و خدا همیشه مقتدر و کارش همیشه بر وفق حکمت است.

166) لیکن خدا به آنچه برای تو فرستاده گواهی دهد که به علم ازلی خود فرستاده و فرشتگان نیز گواهی دهند، و گواهی خدا تو را کفایت است.

167) آنان که کافر شده و مردم را هم از راه خدا بازداشتند، همانا سخت به گمراهی فرو رفته و از راه سعادت و نجات دور افتادند.

168) آنان را که کافر و ستمگر شدند هیچگاه خدا نخواهد آمرزید و به راهی (از راههای خیر و سعادت) هدایت ننماید.

169) مگر به راه دوزخ که در آن جاوید معذّب خواهند بود و خدا را این کار (یعنی انتقام کشیدن از ستمکاران عالم) آسان است.

170) ای مردم! همانا آن پیغمبر حق (محمّد مصطفی«ص»، برای هدایت شما) از جانب خدا آمد، چنانچه ایمان آرید (در دنیا و عقبی) برای شما بهتر است و اگر کافر شوید پس (بدانید که از این کفر به خود زیان رسانیده اید و خدا از کفرتان بی زیان و از اطاعت شما بی نیاز است زیرا) هر چه در آسمان و زمین است همه ملک خدا است و خدا (به احوال هر مؤمن و کافر) دانا و (در ثواب و عقاب آن) درستکار است.

171) ای اهل کتاب (ای علماء نصاری!) در دین خود اندازه نگهدارید و درباره خدا جز به راستی سخن مگوئید؛ در حق مسیح عیسی بن مریم جز این نشاید گفت که او رسول خدا است و کلمه ی الهی و روحی از عالم الوهیّت است که به مریم فرستاده، پس به خدا و همه ی فرستادگانش ایمان آرید و به تثلیث قائل نشوید (آب وابن و روح القُدُس را خدا نخوانید)، از این گفتار شرک بازایستید بهتر است که جز خدای یکتا خدائی نیست، خدا منزّه و برتر از آن است که او را فرزندی باشد، هرچه در آسمان و زمین است همه ملک اوست و خدا تنها به نگهبانی همه ی موجودات عالم، کافی است.

172) هرگز مسیح اِبا و استنکاف ندارد از بنده ی خدا بودن و فرشتگان مقرّب نیز (به بندگی او معترفند) و هرکس از بندگی خدا سرپیچد و دعویِ برتر کند، زود باشد که خدا همه را بسوی خود محشور سازد.

173) پس هر که ایمان آورده و نیکوکار شده اجر و ثواب او را تامّ و کامل میدهد و به فضل خود بر آن می افزاید و هر کس (از بندگی خدا) سرپیچی و سرکشی کرده او را به عذابی دردناک معذّب خواهد فرمود و خلق بر (نجات) خود جز خدا هیچ کس را یار و یاور نخواهند یافت.

174) ای مردم! برای هدایت شما از جانب خدا برهانی محکم آمد (رسولی با آیات و معجزات فرستاده شد) و نوری تابان به شما فرستادیم.

175) پس آنان که به خدا گرویدند و به او متوسّل شدند بزودی به جایگاه رحمت و فضل خود (یعنی به بهشت ابدی) آنها را درآورده و به راه راست (راه سعادت و کمال) رهبری نماید.

176) (ای پیغمبر!) از تو درباره ی کَلاله (یعنی برادر و خواهر پدری یا پدری و مادری) فتوی خواهند، بگو: خدا چنین فتوی میدهد که هرگاه کسی بمیرد و فرزند نداشته و او را خواهری باشد، وی را نصف تَرِکه است و او نیز از خواهر ارث بَرد، اگر خواهر را فرزند نباشد و اگر میّت را دو خواهر باشد آنها را دو ثلث ترکه است و اگر میّت را چندین برادر و خواهر است در این صورت ذکور دو برابر اِناث ارث برند؛ خدا احکام خود را (برای هدایت شما) بیان کند که مبادا گمراه شوید و خدا به همه ی مصالح خلق دانا است.